Trabzon'da Tarihi Mezarlıkların Dijitalizasyonu
Trabzon Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen "Tarihî Mezar Taşlarının Temizlenmesi, Bakımı ve Dijital Kayıt Altına Alınması" projesi sayesinde, şehir genelindeki tarihî mezar taşları dijital ortamda kayıt altına alınıyor.
Karekod Uygulaması ile Bilgi Erişimi
Trabzon Büyükşehir Belediyesi'nin resmi internet sitesinde oluşturulan Mezarlık Bilgi Sistemi üzerinden, "Tarihi mezarlar" adıyla özel bir bölüm yer almaktadır. Bu bölümde mezar taşlarına ait bilgiler aşamalı olarak sisteme eklenmektedir. Temel özelliklerinden biri, mezar taşlarına zarar vermeyecek şekilde yerleştirilen karekod uygulamasıdır. Bu sayede vatandaşlar ve akademisyenler, mezar ziyareti esnasında karekodları okutarak, ilgili mezar taşlarına dair bilgilere hızlıca erişebilecek.
Geçmişe Dönüş
Trabzon'un Fatih Sultan Mehmet Han tarafından fethedilmesiyle önemli bir merkez haline geldiği, birçok devlet adamının burada yetiştiği ifade ediliyor. Trabzon Büyükşehir Mezarlıklar Daire Başkanı Köksal Saral, “Bu tarihi mezarların korunması hedefimizdir,” dedi. Saral, Tavanlı Cami Haziresi Mezarlığı'ndaki yaklaşık 170 tarihi mezar taşının varlığını belirtti. Burada, miladi 1651 yılına ait mezar taşları keşfedilmiştir.
Dijital Kayıt ve Koruma Çalışmaları
İki yıl önce kurulan sistem aracılığıyla, Trabzon'un tarihi mezar taşlarının konumları, fotoğrafları alınıp sisteme eklenecek. Saral, “Bu taşlar kaybolsa bile kayıtları sistemde bulunacak ve akademisyenler bu bilgilere ulaşabilecektir,” dedi. Ayrıca, yapılan çalışmalarda bazı mezarların Peygamber Efendimizin torunlarıyla bağlantılı olduğu tespit edilmiştir.
Mezar Taşlarının Değeri
Sistem vasıtasıyla tarihi mezar taşlarının üzerinde bulunan yazılı ve görsel bilgilere ulaşmak mümkün olacak. İbrahim Cudi Bey’in şiir yazdığı mezar taşları dahil, toplam 1,342 mezar taşı dijitalleştirilmiştir. Trabzon'da resmi mezarlık sayısının yaklaşık 4.000 olduğu belirtilirken, toplam sayının 20.000-50.000 arasında değişebileceği vurgulanıyor.
Silinmiş Eserlerin Yeniden Okunaklı Hale Getirilmesi
Trabzon Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Dairesi'nde görevli Halil Acer, Osmanlı dönemine ait silinmiş eserleri okuyabilmek için tebeşirle çalıştıklarını ve bu eserleri dijital ortamda paylaşmayı amaçladıklarını belirtti. Eserlerin metinlerinin Osmanlı Türkçesi olduğunu vurguladı.
TRABZON BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ MEZARLIKLAR DAİRESİ BAŞKANLIĞI TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN "TARİHÎ MEZAR TAŞLARININ TEMİZLENMESİ, BAKIMI VE DİJİTAL KAYIT ALTINA ALINMASI" PROJESİ SAYESİNDE ŞEHİR GENELİNDEKİ TARİHÎ MEZAR TAŞLARI ÜZERİNDE KAPSAMLI ÇALIŞMA YAPILIYOR.
