Akciğer Kanseri Oranları ve Tütün Etkisi
Bilecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Selma Aktaş, akciğer kanseri oranlarının erkeklerde %89,9, kadınlarda ise %43 olduğunu bildirdi. Dr. Aktaş, tütün ve türevlerinin bu hastalığın başlıca nedenlerinden biri olduğunu belirtti.
Önlenebilir Vakalar
Dr. Aktaş, ülkede yılda yaklaşık 25 bin akciğer kanseri vakası oluştuğunu ve bunların çoğunun önlenebilir olduğunu ifade etti. Akciğer, normal olarak oksijen ihtiyacını sağlayan kritik bir organ olup, kanser hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu kitleler oluşturabiliyor.
Akciğer Kanserinin Alt Türleri
Akciğer kanseri, genel olarak iki alt türde görülmektedir. Bunlar; küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) ve küçük hücreli akciğer kanseri. KHDAK, tüm vakaların %85'ini temsil etmektedir ve daha yavaş seyirli bir yapıya sahiptir. Diğer yandan, küçük hücreli akciğer kanseri hızlı yayılma özellikleriyle de dikkat çeker.
Dünya Genelindeki İstatistikler
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) verilerine göre, akciğer kanseri, erkeklerde en yaygın kanser türüdür ve kadınlarda ikinci sırada yer almaktadır. Ayrıca, kanser kaynaklı ölümlerin başında gelmektedir. 2022 yılındaki GLOBOCAN raporuna göre, dünyada yıllık yaklaşık 2,5 milyon yeni vaka görülmektedir ve 1,8 milyon kişi bu hastalık yüzünden hayatını kaybetmektedir.
Tütün Dumanının Tehlikeleri
Tütün dumanında 7 binden fazla kimyasal madde bulunmaktadır; bunların 70’i kansere neden olarak bilinir. Sigara, puro, pipo ve elektronik sigara gibi ürünler akciğer kanseri riskini artırmaktadır. Pasif içiciliğin de kanser riskini artırdığı DSÖ tarafından belirtmiştir. Her yıl 1,3 milyon insan, pasif tütün dumanına bağlı hastalıklar yüzünden yaşamını yitirmektedir.
Türkiye'deki Akciğer Kanseri Verileri
Ülkede, her yıl yaklaşık 30 bin kişi akciğer kanseri tanısı almakta, 23 bin kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Vakaların yalnızca %17'si erken evrede tanı alırken, %58,6'sı ileri evrelerde tespit edilmektedir. Erken tanı, tedavi şansını artırsa da belirtilerin çoğu hastalık ilerlemeden önce ortaya çıkmamaktadır.
Sigara Bırakmanın Faydaları
Dr. Aktaş, "Tütün ürünlerini bırakmak, sağlık açısından önemli faydalar sağlar. Sigara bırakıldığında, 10 yıl içinde akciğer kanseri riski %50 oranında azalır." dedi. Tütün bağımlılığı bulunanlar için Sağlık Bakanlığı'nın sunduğu ALO 171 Danışma Hattı gibi hizmetler, bilimsel etkinliği kanıtlanmış tedavi yollarına ulaşma imkanı sunmaktadır. Sağlıklı yaşam alışkanlıklarıyla akciğer kanserinin önlenmesi ve erken tespiti mümkündür.
BİLECİK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI UZMANI UZMAN DOKTOR SELMA AKTAŞ
