Demans Nedir?
Demans, sadece hafıza kaybı değil, düşünme, karar verme ve iletişim becerilerini etkileyen ilerleyici bir beyin hastalığıdır. Erken farkındalık ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile bu hastalığın riski önemli ölçüde azaltılabilir.
Demansın Belirtileri
Prof. Dr. Murat Çabalar, demansın çeşitli alt türleri bulunduğunu ve beynin zamanla yıpranması sonucu ortaya çıktığını belirtmektedir. Erken belirtiler şunlardır:
- Günlük hafıza kayıpları: Anahtar ve cüzdanı sık kaybetme, aynı soruları tekrar sorma, yakın tarihli olayları hatırlayamama.
- Zihinsel karışıklık: Tarih, yer ve zaman kavramlarını karıştırma; rutin işleri organize etmede zorluk.
- Dil ve iletişim sorunları: Kelime bulmada zorlanma ve cümle kurma esnasında takılma.
- Problem çözme zorlukları: Fatura ödeme ve alışveriş listesi hazırlama gibi görevlerde sıkıntılar.
- Kişilik ve davranış değişiklikleri: Ani sinirlilik, sosyal geri çekilme ve karar verme güçlükleri.
Demanstan Korunma Yöntemleri
Demans önlemek için Akdeniz tipi beslenme önerilmektedir. Bu beslenme tarzında yer alması gereken gıdalar şunlardır:
- Zeytinyağı
- Omega-3 açısından zengin balık
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Ceviz ve badem gibi kuruyemişler
- Yaban mersini gibi antioksidan açısından zengin meyveler
- Tam tahıllar
Ayrıca aşırı şeker, paketli gıdalar, kızartmalar, aşırı tuz ve trans yağlardan kaçınılmalıdır.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Düzenli fiziksel aktivite, sosyal etkileşim ve zihinsel egzersiz demans riskini azaltabilir. Haftada 150 dakikadan fazla yürüyüş yapmak, demans riskini %35 azaltmaktadır. Sosyal aktiviteler ve zihinsel egzersizler, beyin bağlantılarını güçlendirmek için çok önemlidir.
Erken Tanı ve Tedavi
Demans tamamen durdurulamaz; ancak erken tanı, yaşam tarzı düzenlemeleri ve uygun tedaviyle ilerleme yavaşlatılabilir. Belirtiler hafifletilebilir ve bilişsel fonksiyonlar güçlendirilebilir. Demans yönetilebilir bir süreçtir, bu nedenle sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve düzenli kontroller büyük önem taşımaktadır.
BAŞAKŞEHİR ÇAM VE SAKURA ŞEHİR HASTANESİ NÖROLOJİ UZMANI PROF. DR. MURAT ÇABALAR, DEMANSIN, ALZHEİMER, VASKÜLER DEMANS, LEWY CİSİMCİKLİ DEMANS GİBİ BİRÇOK ALT TİPİ OLAN, BEYNİN ZAMAN İÇİNDE YIPRANMASIYLA ORTAYA ÇIKAN BİR BİLİŞSEL BOZUKLUKLAR GRUBU OLDUĞUNU SÖYLEDİ.
