Gerçek Kahraman Yüzbaşı Mahmut Laçin'in Mirası
Araştırmacı Taner Özdemir, Balkan Savaşları dönemine ait önemli bir belgeyi gün yüzüne çıkardı. Osmanlı arşivlerinde yer alan bu belgede, Çatalca Muharebeleri sırasında şehit düşen Topçu Yüzbaşı Mahmut Laçin Efendi’nin adının, yeni kurulan ağır bataryaya verildiği ve birliğin kayıtlara "Şehit Laçin Bataryası" olarak geçtiği doğrulanıyor.
Balkan Savaşları'nın Etkileri
1912’de başlayan Balkan Savaşları, Osmanlı Devleti’nin askerî ve toplumsal yapısını derinden sarstı. Taner Özdemir, “Kırkkilise’den İstanbul kapılarına kadar uzanan bir savunma mücadelesi yaşandı ve bu süreçte önemli görev üstlenenlerden biri de Erzurum’un Bakırcı Mahallesi’nden gelen Topçu Yüzbaşı Mahmut Laçin’di. Laçin, savaş boyunca hem gösterdiği cesaret hem de disiplin ile dikkat çekti,” dedi.
Bir Kahramanın Dönüşü
Özdemir, belgelerdeki bilgilere göre Yüzbaşı Laçin’in Kırkkilise ve Vize muharebelerinde yaralandığını ve İstanbul’da tedavi altında iken cephedeki ağır durum nedeniyle iyileşmeyi beklemeden birliğine döndüğünü belirtti. Kısa bir süre sonra Çatalca Muharebesi’nde şehit düşen Laçin için komutanlık özel bir karar aldı ve onun adı birlik bölgesinde kurulacak ağır bataryaya verildi.
Öne Çıkan İki Komutan
Balkan Savaşları’nın kaotik döneminde Osmanlı ordusunu toparlamak adına iki komutanın önemli görevler üstlendiğini ifade eden Özdemir; "Hafız Hakkı Paşa, Doğu Trakya savunmasında kritik bir rol oynamış ve Çatalca savunma hattının oluşturulmasında aktif görev almıştır. Diğer yandan Hasan İzzet Paşa, Lüleburgaz ve Çatalca çevresindeki savunma hatlarını kurmuştur. Bu iki komutan, fedakâr subayların mücadelesinin şekillendirilmesinde önemli birer unsurdur," dedi.
Tarihî Değer
TDED Yönetim Kurulu Üyesi Taner Özdemir, arşiv belgesinin incelenmesinin hem askerî tarih hem de edebiyat açısından kıymetli olduğunu belirterek, “Bu belge, Balkan Savaşlarının zorlu koşullarında görev yapan Erzurumlu bir subayın onurlandırıldığını gösteriyor. Mahmut Laçin’in adının bir bataryaya verilmesi, Osmanlı ordusunun ona duyduğu saygıyı yansıtıyor,” dedi.
Edebiyatın İzleri
Araştırmalar, Aka Gündüz’ün ünlü eseri "Yayla Kızı"nda da Yüzbaşı Mahmut (Mahmud) Laçin Efendi’den bahsedildiğini ortaya koydu. Balkan Harbi’nin toplumsal yıkımını edebiyata aktaran Gündüz, Laçin’in hatırasını ölümsüzleştirmiştir. Taner Özdemir’in keşfi ve Gündüz’ün romanındaki referans, bir Erzurumlu subayın kahramanlığının resmi kayıtlarda ve Türk edebiyatında yer bulduğunu göstermektedir. TDED Erzurum Şubesi’nin çalışması, kentin kültürüne yeni bir tarihî değer kazandırırken, Balkan Savaşları dönemindeki pek çok askerin yeniden araştırılması gerektiğini de gündeme getirmektedir.”
ARAŞTIRMACI TANER ÖZDEMİR, BALKAN SAVAŞLARI DÖNEMİNE AİT DİKKAT ÇEKİCİ BİR BELGEYİ GÜN YÜZÜNE ÇIKARDI. OSMANLI ARŞİVLERİNDE YER ALAN BELGE, ÇATALCA MUHAREBELERİ SIRASINDA ŞEHİT OLAN TOPÇU YÜZBAŞI MAHMUT LAÇİN EFENDİ’NİN ADININ, YENİ KURULAN AĞIR BATARYAYA VERİLDİĞİNİ VE BİRLİĞİN RESMÎ KAYITLARA "ŞEHİT LAÇİN BATARYASI" OLARAK GEÇTİĞİNİ DOĞRULUYOR.
