İnmede Zamanın Önemi
İnmede, dakikalar hayat kurtarıyor ve bu nedenle erken müdahale son derece önemlidir. Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Çabalar, inmenin belirtilerinin fark edilmesinin hayati yaşamı kurtardığını vurguladı.
İnme Tanımı ve Türleri
Prof. Dr. Çabalar, inmenin ani olarak meydana gelen ve acil müdahale gerektiren nörolojik bir durum olduğunu belirtti. Beyin hücreleri, oksijen ve besin alamadığında dakikalar içerisinde hasar görmeye başlar. İnmenin iki ana türü bulunmaktadır:
- İskemik İnme: Beyin damarının tıkanması sonucu oluşur ve inme vakalarının yaklaşık yüzde 80'ini kapsar.
- Hemorajik İnme: Beyin damarının yırtılması veya kanaması ile gerçekleşir ve daha az görülmekle birlikte ölüm riski daha yüksektir.
Belirtiler ve Erken Tanı
İnmenin belirtileri genellikle ani başlar. Bunlar arasında yüz asimetrisi, konuşma bozukluğu, kol veya bacakta güçsüzlük, görme bozuklukları gibi durumlar bulunmaktadır. Prof. Dr. Çabalar, erken tanı için F.A.S.T. kuralını önerdi:
- F (Face): Yüzde kayma var mı?
- A (Arms): Kollarını kaldırabiliyor mu?
- S (Speech): Konuşması anlaşılır mı?
- T (Time): Bu belirtiler varsa acil servis aranmalıdır.
İnme şüphesi olan kişilere, yiyecek veya içecek verilmemesi gerektiğini vurgulayan Çabalar, 112 Acil Servis'in hızla aranması gerektiğini açıkladı.
İnmeden Korunma Yöntemleri
İnmeden korunmak için bazı önemli öneriler sunan Prof. Dr. Çabalar:
- Tansiyon, kolesterol ve kan şekeri düzenli olarak kontrol edilmeli.
- Sigara ve alkol kullanımından kaçınılmalı.
- Düzenli egzersiz yapılmalı ve ideal kilo korunmalıdır.
- Sebze, meyve ve tam tahıllardan zengin beslenilmelidir.
- Stres yönetimi ve düzenli uyku ihmal edilmemelidir.
İnme Tedavi Yöntemleri
İnme tedavisinde kullanılan yöntemler arasında:
- Trombolitik (pıhtı çözücü) tedavi: Belirtilerin başlamasından sonraki ilk 4,5 saat içinde uygulanabilir.
- Mekanik trombektomi: Damar tıkanıklığının kateterle açılması işlemi.
- Yoğun bakım ve rehabilitasyon desteği: Beyin fonksiyonlarının yeniden kazanılmasına yardımcı olur.
Rehabilitasyonun Önemi
İnme sonrası süreçte fizik tedavi, konuşma terapisi ve psikolojik destek büyük önem arzetmektedir. Hastanın günlük yaşamına bağımsız bir şekilde dönebilmesine yardımcı olmak için yakınların destekleyici ve motive edici bir tutum sergilemesi gerekmektedir. Doğru tedavi ve takip ile birçok inme hastası yeniden aktif bir yaşam sürdürebilmektedir. Yaşam tarzı değişiklikleri, risk faktörlerinin kontrolü ve düzenli hekim takibi kalıcı iyileşmede anahtar rol oynamaktadır.
BAŞAKŞEHİR ÇAM VE SAKURA ŞEHİR HASTANESİ NÖROLOJİ UZMANI PROF. DR. MURAT ÇABALAR
