Isparta'daki Tarihi Manastırın Önemi
Isparta'nın Aksu ilçesinde bulunan tarihi manastır, Bizans dönemine ait izleriyle bölgenin dini, kültürel ve sosyal yaşamına ışık tutuyor. Zindan Mağarası önündeki harabe görünümüne rağmen asırlara meydan okuyan bu tarihi yapı, geçmişte kırsalda yaşayan halkın yaşam izlerini barındırıyor.
Dikdörtgen Planlı Bazilika
Uzunlamasına dikdörtgen planıyla tipik bir bazilika örneği sunan bu kilise, geniş bir manastır kompleksinin merkezinde yer almakta. Süleyman Demirel Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Dr. İbrahim Acuce, bu tarihi yapının Bizans dünyasındaki kırsal manastır yaşamını anlamak açısından son derece kıymetli olduğunu vurguladı.
İbadet ve Üretimin Bir Arada Olduğu Bir Yaşam Alanı
Acuce, milattan sonra 5. yüzyılın sonlarında inşa edilen yapının sadece ibadet için inşa edilmediğini belirtti. Manastırın çevresinde keşişlerin günlük yaşamda üretim yaptıkları işlik mekanları yer alıyor. Ayrıca, günümüze ulaşan yapıda demirci atölyeleri ve şarap işlikleri dikkat çekiyor.
Tarihsel Değişim ve Kutsallığın Sürekliliği
Dr. Acuce, zamanla tahrip olan kilise ve sonrasında yapılan küçük boyutlu şapel ile kutsal mekanın tamamen terk edilmediğini aktardı. Özellikle kilisenin batısında bulunan şarap işlikleri ve atölyeler, buranın manastır olarak kullanıldığını gösteriyor.
Fresko İzleri ve Yeniden İşlev Kazanma
Kompleksin duvarlarında bulunan geç dönem freskolar, yüzyıllar boyunca süregelen kutsallığın izlerini taşıyor. Aziz tasvirleri ve dini sahnelerin yer aldığı bu freskolar, yapının farklı evrelerde yeniden işlev kazandığını kanıtlıyor. Hem ibadet hem de üretim faaliyetlerini bir arada bulunduran bu yapı, Bizans döneminde kırsal manastır yaşamını anlamak için büyük bir öneme sahip.
Nadir Mimari Özellikler
Dr. Acuce, Bizans döneminde ve özellikle Erken Hristiyanlık mimarisinde üç yapraklı yonca yani trikonkhos planlı apsisi ile kiliselerin mimari açıdan nadir bulunan bir tasarım türü olduğunu belirtti. Antik dönemde kutsal olduğu bilinen bu alanda, 2002 ve 2021 yılları arasında çeşitli sondaj kazıları gerçekleştirilmiştir.
Isparta'nın Aksu ilçesinde bulunan tarihi alan, Bizans'a uzanan izleriyle dönemin dini, kültürel ve sosyal yaşamına dair önemli ipuçlarını günümüze taşıyor.
