Kara Lastik Üretiminin Tarihçesi
Türkiye’de 1930’lu yılların başında üretimine başlanmış olan kar lastik, çarıktan ayakkabıya geçiş sürecinin simgelerinden birini temsil ediyor. Halk arasında "cizlavit" ya da "Ankara lastiği" olarak bilinen bu ürün, yaklaşık 95 yıl sonra Malatya’da hâlâ ilgi görmeye devam ediyor.
Günümüzde Neden Tercih Ediliyor?
Özellikle kırsal kesimlerde yaşayan bireyler için vazgeçilmez bir seçenek olan kara lastikler, yalnızca yürüyüş amaçlı değil, aynı zamanda ev ve iş yerlerinde dekoratif aksesuar olarak da kullanılmakta. Yerli ve yabancı turistlerin de ilgisini çeken kara lastik, geçmişte kırsalda büyüyen birçok kişinin anılarında önemli bir yer tutuyor.
Malatya'daki Esnafın Görüşleri
Malatya'nın geçici konteyner çarşısında ayakkabıcılık yapan Mehmet Demir, kar lastiğin tarihinin 1932 yılına dayandığını belirtiyor. Demir, "Bayan içi dediğimiz tabanı düz olan modeller ve bayanlar için topuklu Ankara lastiği mevcut. Ayrıca halk arasında Dallas ya da naylon ayakkabı olarak bilinen bağ ve bahçede kullanılan modellerimiz de var," diyerek ürün çeşitliliğini aktarıyor.
Yaş Gruplarının Tercihleri
Mesleğe 1993 yılında adım atan Demir, talebin son yıllarda azaldığını dile getiriyor. "65-70 yaş aralığındaki amcalarımız, dedelerimiz daha çok alıyor. Gençler bu ürünleri pek tercih etmiyor, ama bu ürünlerin kaybolmaması adına bulundurmaya devam ediyoruz," ifadesinde bulunuyor.
Malatya'da Esnaf Sayısı ve Fiyat Aralıkları
Demir, Malatya’da bu tür ürünleri satan esnaf sayısının azaldığını ve şu an yalnızca iki ya da üç esnafın bu ürünleri sunduğunu söylüyor. Spor ayakkabıların yaygınlaşmasıyla talebin düştüğünü belirtiyor, ancak hâlâ soranların olduğunu vurguluyor.
Fiyatlar hakkında bilgi veren Demir, cizlavit modellerinin 350 TL, Ankara lastiğinin ise 100 TL’ten satışa sunulduğunu ve Ankara lastiğinin cizlavite göre daha dayanıksız olduğunu dile getiriyor.
ESNAF MEHMET DEMİR