Kars’ın Köylerinde Aşıklık Geleneği
Tarihi ve kültürel derinliğiyle bilinen Kars, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’nde yer alan aşıklık geleneğini köylerinde yaşatmaya devam ediyor.
Usta-Çırak İlişkisi ve Kültürel Aktarım
Usta-çırak ilişkisi yoluyla kuşaktan kuşağa aktarılan bu eşsiz sözlü edebiyat ve müzik sanatı, düğünler, nişanlar ve özel meclislerde köy odalarının vazgeçilmezlerinden biri oluyor. Orta Asya’dan Anadolu’ya uzanan bu gelenek, sadece bir sanat değil, aynı zamanda bir iletişim ve tarih aktarım aracı olarak da öne çıkıyor.
Aşıkların Sazı ve Halkın Eğlencesi
Köylüler, aşıkların saz eşliğinde dile getirdiği deyişler, hikayeler ve atışmalar ile hem eğleniyor hem de toplumsal meselelere dair hiciv dolu eleştiriler dinleme fırsatı buluyor.
Demirkent Köyü'nde Unutulmaz Anlar
Kars’ın Akyaka ilçesine bağlı Demirkent köyünde Aşık Ayhan Şimşekoğlu ve Aşık Arif Gülcani, köy kahvesinde dinleyenlere benzersiz anlar sundu. Aşıklar, "Lebdeğmez" (Dudakdeğmez) söyleyerek, atışma örnekleriyle aşıklık geleneğini icra ettiler.
Kültür Evleri ve Köy Odalarının Rolü
Kent merkezindeki kültür evlerinin yanı sıra aşıklık geleneğinin en otantik ve kesintisiz yaşandığı mekanlar köy odalarıdır. Sobanın çıtırtısı eşliğinde, genç ve yaşlı köy halkı bir araya gelerek bu meclislerde hem sosyal bir araya geliş sağlıyor hem de genç aşıkların yetişmesine destek oluyor.
Gelenek Zorluklara Rağmen Yaşatılıyor
Son yıllardaki kentleşme ve modern yaşam tarzının getirdiği değişikliklere rağmen, Kars’taki köylüler bu geleneğe bağlılıklarını sürdürüyor. Düğün ve özel günlerde mutlaka bir aşığa yer vermek, geleneğin maddi ve manevi olarak desteklenmesine katkı sağlıyor. Kars’ın kadim kültürü, aşıklara ait ezgilerle köylerde yaşamaya ve sazın melodisiyle gönülleri ısıtmaya devam ediyor.
KARS'IN KÖYLERİNDE AŞIKLIK GELENEĞİ NEFES ALIYOR: SAZIN VE SÖZÜN USTALARI MİRASI YAŞATIYOR(KARS-İHA)
