Merkez Bankası (TCMB) Fatih Karahan, 2024 yılının ikinci enflasyon raporunu sundu. Karahan, kamuoyu duyurusunda yıl sonu enflasyon beklentilerine ilişkin “2024 yıl sonu enflasyon tahminimizi yüzde 38 olarak güncelledik. 2025 ile 2026 tahminlerimizi sırasıyla %14 ve %9 seviyesinde tutuyoruz. Orta vadede de enflasyonun yüzde 5 oranında istikrar kazanmasını hedefliyoruz" dedi. Karahan, "Enflasyon beklentilerinin kalıcı olarak düşmesine kesinlikle izin vermeyeceğiz" diyerek enflasyonun düşürülmesi konusunda kararlı duruşu vurguladı.
“BUNA KESİNLİKLE İZİN VERMEYECEĞİZ”
TCMB Başkanı Fatih Karahan, "Merkez Bankası'nın temel amacı fiyat istikrarını sağlamaktır" diyerek konuşmasında şunları söyledi:
"Enflasyon hedef seviyemize düşene kadar kısıtlayıcı para politikamızı sürdürmeye kararlıyız. Enflasyon beklentilerinin kalıcı olarak düşmesine kesinlikle izin vermeyeceğiz.
Son dönemde emtia fiyatlarında ciddi artışlar yaşanıyor. 2024 yılında küresel büyümenin sınırlı bir hızda artması bekleniyor. Jeopolitik gelişmeler ve kısıtlayıcı politikalar küresel anlamda önemli risk unsurlarını oluşturuyor. Küresel enflasyon hedef seviyelerin üzerinde kalmaya devam ve merkez bankaları parasal sıkılaştırmayı sürdürüyor.
Gelişmiş ülkelerdeki merkez bankalarının faiz indirimini daha geç ve aynı zamanda daha yavaş yapacağına dair beklentiler arttı. İç talebin engellenmeye devam etmesine rağmen bazı normalleşme işaretleri ortaya çıkıyor. Net ihracatın büyüme yönündeki negatif katkısı azalma gösterdi.
Parasal sıkılaştırmanın yurt içi talep üzerindeki etkisini çeşitli göstergelerle yakından takip ediyoruz. İç talebin engellenmeye devam etmesine rağmen bazı normalleşme işaretleri ortaya çıkıyor. Net ihracatın büyümeye yönelik negatif katkısı da azalmış oldu. Parasal sıkılaştırmanın yurt içi talep üzerindeki etkisini çeşitli göstergelerle yakından takip ediyoruz. Yurt içi üretim talebe göre ılımlı bir seyir izliyor.
“PARA POLİTİKASI KESİNLİKLE ARZU VE TALEBİ DENGELEYECEKTİR”
Toplam talep enflasyon seviyesinde kalıyor. Çıktı açığı deflasyonist dönemin önemli bir bileşeni olacaktır. Cari işlemler hesabındaki iyileşmenin devam etmesini bekliyoruz. Sıkı para politikası mutlaka talebi dengeleyecektir. Yılın ikinci yarısında parasal desteğin gecikmeli etkisiyle iç talebin zayıflamasını ve cari dengedeki iyileşmenin devam etmesini bekliyoruz.
“TÜKETİCİ ENFLASYONU BEKLENEN ARALIĞIN ÜZERİNDE OLDU”
Tüketici enflasyonu beklenenin üzerinde. Enflasyon göstergeleri ana eğilimin düşüşte olduğunu gösteriyor. Tahminlerimizin aksine yılın ilk çeyrek diliminde toplam talep güçlü seyrini sürdürdü ve kredi koşullarında iyileşme görüldü.
“GAYRİMENKUL FİYATLARININ ARTIŞ TRENDİ YAVAŞLADI”
Öncü gösterge olarak gayrimenkul piyasasındaki gelişmeleri yakından izliyoruz. Gayrimenkul fiyatlarındaki artış eğilimi yavaşlıyor. Gayrimenkul fiyatlarındaki artış eğilimi tüketici fiyatlarında meydana gelen artış eğilimine göre daha düşük. Enflasyon beklentilerinin ise tahmin aralığına yakınsaması deflasyon süreci açısından önemlidir. Kararımızın enflasyon beklentilerini iyileştireceğine inanıyoruz.
KREDİ FAİZİ AÇIKLAMASI
Mart ayındaki faiz artışıyla makro ihtiyati düzenlemelerin ardından ticari kredi faizleri yaklaşık 14 puan, tüketici kredi faizleri 18 puan, mevduat faizleri ise 15 puan arttı. Borç verme faiz oranları kredi büyümesinin yavaşlamasına ve aynı zamanda da iç talebin dengelenmesine yardımcı olacaktır. Son dönemde döviz kredilerinin arttığını görüyoruz.
MERKEZ BANKASI REZERVLERİ
Türkiye'de risk primlerindeki iyileşme yatırım akımlarını desteklemiştir. Portföy girişleri kamu menkul kıymet piyasalarında yoğunlaşırken yurt dışı swaplara da yansımaktadır. Mart ayı toplantısında uyguladığımız ek sıkılaştırma, yerli ve yabancı halkın TL'ye olan güvenini artırdı ve rezervlere olumlu olarak yansımıştır.
Bugüne kadarki swaplar hariç net rezervlere baktığımızda, son iki hafta içinde 18 milyar dolarlık ek bir iyileşme görüyoruz. Sonuç olarak, swaplar hariç net rezervler ilgili dönemde toplamda 34 milyar dolar arttı.
ENFLASYON TAHMİNLERİ GÜNCELLENDİ
2024 yıl sonu enflasyon tahminimizi %38'e güncelledik. 2025 ve 2026 tahminlerimizi sırasıyla %14 ve %9 olarak koruduk. Orta vadede enflasyonu yüzde 5 seviyesinde istikrara kavuşturmayı hedefliyoruz."
Soru-Cevap bölümünde Başkan Karahan şunları söyledi:
VERGİ POLİTİKASINDA HANGİ EK ÖNLEMLER VAR?
"Talebi dengeleyerek enflasyon durumunu düşürmek istiyoruz. Şu anda sıkı bir para politikamız var. Kamu sektörünün desteği de önemli. Son dönemde kamu maliyesi tarafında açıklamalar yapılıyor. Harcamak için para biriktirmeye çalışın.
Mayıs ayında enflasyonun zirvesini göreceğiz, bu çok açık. Enflasyonun yüzde 75-76 civarında olmasını bekliyoruz. Enflasyon mayıs ayından itibaren düşmeye başlayacak, kontrollü fiyat seviyesinin belirlenmesi de önemli. Harcama tasarruf tedbirleri hazırlanıyor. Bunun Pazartesi döneminde ve 2025'teki deflasyonda bize destek olacağına inanıyoruz.
İlk 4 ayda enflasyon yaklaşık 4 puan arttı. Ekstra sıkılaştırmayla bile bunu tamamen telafi etmek çok kolay görünmüyor. Bu nedenle hedef %36'dan %38'e ayarlandı.
“ENFLASYONU DÜŞÜRMEK İÇİN PARA POLİTİKASI KONUSUNDA YAPILMASI GEREKENLERİ YAPACAĞIZ”
Enflasyonun düşürülmesi için para politikası cephesinde ne yapmamız gerekiyorsa, baskın faktör güçlü iç taleptir. Para politikasının sıkılaştırılmasıyla talebin istikrar kazanmasını bekliyoruz.
ASGARİ ÜCRET NE OLACAK?
Asgari ücret konusu TCMB'nin görev alanına girmediği için öneride bulunulamıyor. Yüksek enflasyon nedeniyle maaşların düşme riski var. Yapmamız gereken ilk şey uzun vadeli fiyat istikrarını sağlamaktır. Bunu varsayıyoruz çünkü sadece bir asgari ücret artışı bekleniyor.
SWAP KANALI AÇIK OLACAK MI?
Swap konusunda yetkimiz yoktur, düzenleme Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK) tarafından yapılmaktadır.
500 VE 1000 TL BANKNOTLAR ÇIKACAK MI?
“Parayla uyumlu bir makinenin neden olmadığını bilmiyorum. Daha yüksek faturalara duyulan ihtiyaç birçok faktöre bağlıdır. Kararımızı teknik değerlendirmelere göre veriyoruz. Ayrıca dolaşımdaki mezheplerin bileşimindeki değişiklikleri de dikkate alıyoruz. Analizden sonra gerekirse gerekli tedbirleri alacağız.”
