Mevsim Geçişinin Uykusuzluk Üzerindeki Etkisi
Mevsim geçişleri, uykusuzluk sorununu tetikleyebilir. Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Belma Doğan Güngen, bu dönemde sıcaklık, rüzgâr ve nem değişikliklerinin vücutta fiziksel strese yol açtığını belirtiyor.
Uyku ve Hormonlar
Prof. Dr. Güngen, melatonin ve kortizol gibi hormonların ışık-karanlık döngüsünden etkilendiğine dikkat çekerek, "Mevsim geçişlerinde ışık yoğunluğu değiştiğinde, uyku-uyanıklık sinyalleri bozulabilir," diyor.
Bağışıklık ve Günlük Performans
Uykusuzluğun bağışıklık sistemini zayıflattığına ve günlük performansı düşürdüğüne işaret eden Prof. Dr. Güngen, "Kaliteli uyku olmazsa yorgunluk, halsizlik ve ruh hali dalgalanmaları görülür," şeklinde açıklama yapıyor.
Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler
Uzmana göre, mevsim geçişlerinde dikkat edilmesi gereken bazı belirtiler şunlardır:
- Uykuya dalmada güçlük
- Sürekli yorgunluk ve halsizlik
- Dikkat ve konsantrasyon sorunları
- Ruhtaki belirgin değişiklikler
- Enfeksiyonlara yatkınlık
Uyku Düzenini Korumak İçin Öneriler
Prof. Dr. Güngen, uyku hijyeninin önemine değinerek bazı önerilerde bulunuyor:
- Aynı saatte yatıp kalkma
- Akşam saatlerinde uyarıcılardan kaçınma
- Işık ve gürültüyü azaltma
- Elektronik cihazları yatak odasından uzak tutma
- Ağır yemek, alkol ve sigaradan kaçınma
- Gündüz uykularını sınırlama
- Düzenli hafif-orta egzersiz yapma
- Gevşeme teknikleri uygulama
Uyku Kalitesini Düşüren Faktörler
Kafein, alkol ve sigara gibi etkenlerin uyku kalitesini olumsuz etkilediğine vurgu yapan Prof. Dr. Güngen, mavi ışığın melatonin üretimini baskıladığı için elektronik cihaz kullanımının yatmadan en az bir saat önce bırakılması gerektiğini belirtiyor.
Kronik Hastalar İçin Özel Uyarılar
Kronik hastalığı olan bireylerin uyku düzeninin daha kritik olduğunu ifade eden Güngen, bu hastaların 7-9 saat uyumasını ve melatonin salgısının yoğun olduğu 00.00-03.00 saatlerini uyku ile geçirmeleri gerektiğini vurguluyor.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Uzmana göre, uykusuzluk, günlük yaşamı etkiliyorsa, şikâyet birkaç gün sürüyorsa ve uyku hijyenine dikkat edilmesine rağmen düzelme olmuyorsa bir doktora başvurulması gerekiyor.
PROF. DR. BELMA DOĞAN GÜNGEN
