Andız Kozalaklarıyla Şifa Deposu: Doğal Pekmez Yapımı
Antalya'nın İbradı ilçesinde bulunan Toros Dağları'nda, andız ağaçlarından toplanan kozalaklar, doğal bir pekmez haline getiriliyor. Her türlü hastalığa deva olarak bilinen bu pekmez, kilogramı 500 TL'den satışa sunuluyor.
Kozalak Toplama ve Pekmez Yapım Süreci
İbradı ve Akseki ilçelerinde, 1000-1500 rakımlı dağlardan toplanan andız kozalakları, özellikle yerel halk için önemli bir geçim kaynağı oluşturuyor. Her yıl eylül ayının ilk haftalarında, Toros Dağları'nda bulunan andız kozalakları toplanmak üzere köylüler tarafından çuvallara dolduruluyor. Toplama işleminin ardından, kasım ve aralık aylarında pekmez üretim süreci başlıyor.
Köylüler, dağların sarp yamaçlarından topladıkları kozalakları imece usulüyle işleyerek doğal pekmez elde ediyor. Tamamen katkı maddesi içermeyen ve doğal yöntemlerle üretilen andız pekmezi yoğun talep görüyor.
Kozalakların Kırılması: El Emekleri
Kozalakların kırılması tamamen el emeğiyle gerçekleştiriliyor. Köylüler, kozalakları çekiç ve keserle kırarak, makine kullanımının pekmezin lezzetini etkilediğine inanıyor. Üreticiler, "Zahmetli de olsa kendimiz kırıyoruz. Elle kırılan andız kozalaklarının pekmezi daha lezzetli oluyor," diyerek süreçteki geleneksel yöntemlere olan bağlılıklarını ifade ediyorlar.
Acı Tadın Alınması
Pekmez yapımında acı ve kekre tatların giderilmesi için meşe külü kullanılıyor. Kül, kozalakların acı tadını alırken, pekmezin berrak bir renk kazanmasını sağlıyor. İkinci aşamada ise pişi hamuruna benzer bir hamur hazırlanıyor ve bu hamurlar kaynadıkça pekmezin lezzetini artırıyor. Üretim süreci, ortalama 7-8 saat boyunca kesintisiz kaynatma gerektiriyor.
Geleneksel Pekmez Üreticileri: Fatma ve Sebahattin
70 yaşındaki Fatma Yamansoy ve 63 yaşındaki Sebahattin Özen, andız pekmezi üretimini sürdüren iki kardeş olarak 20 yıldır geleneksel yöntemi yaşatıyor. Fatma Hanım, "Bizden başka yapan kalmadı. Dağlara çıkıp kozalak taşımak zor. Ama biz zorluklara rağmen devam ediyoruz. Yaklaşık 10 kilogram kozalaktan sadece 1 kilogram pekmez elde edebiliyoruz," diyerek, üretim sürecinin zorluklarına dikkat çekiyor.
İBRADI İLÇESİNDE TOROS DAĞLARI'NDA ANDIZ AĞAÇLARINDAN TOPLANAN KOZALAKLARDAN PEKMEZ YAPILIYOR
