Ticarette Risk Algısı Yüksek, Navlun Fiyatları Düşüyor
İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz Bölgeleri Deniz Ticaret Odası (DTO) Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran’a göre, konteyner taşımacılığında fiyatlar pandemiden önceki seviyelere yaklaşmış durumda. Kıran, talep normalleşmesi, kapasite artışı ve arz fazlası ile politik tansiyonun kısmen yumuşaması gibi temel faktörlerin bu düşüşü sağladığını ifade ediyor.
Konteyner Fiyatlarındaki Gerileme
Drewry Dünya Konteyner Endeksi verilerine göre, Ekim 2025 itibarıyla yaklaşık 40 fit uzunluğundaki bir konteynerin (FEU) maliyeti 1740 dolar seviyesinde seyrederken, bu değer 2023’e kıyasla yüzde 40’tan fazla geriledi. Pandemi döneminin zirve seviyelerine nazaran ise yaklaşık yüzde 85’lik bir düşüş yaşandığı belirtiliyor.
Talep ve Doygunluk
Tamer Kıran, pandemi sonrası dönemde artan mal taleplerinin 2024 itibarıyla doygunluk seviyesine ulaştığını bildiriyor. ABD ve Avrupa’da tüketici harcamalarının hizmet sektörüne kayması ve yüksek stok seviyeleri dikkat çekiyor.
Kapasite artışının Etkileri
2024’te dünya konteyner gemi filolarına eklenen yaklaşık 2,9 milyon TEU yeni kapasite, kısa vadede arz baskısı oluşturduğunu belirten Kıran, hat operatörlerinin kapasitelerini dengelemek için çeşitli stratejiler geliştirdiğini aktardı.
Politik Belirsizlikler ve Türkiye’nin Stratejik Rolü
Kıran, ABD’nin korumacı ticaret politikalarının kısa vadede piyasalarda iyimserlik oluştursa da, kalıcı bir fiyat toparlanması sağlamadığını belirtti. Bunun yanı sıra, Türkiye’nin Asya ve Avrupa arasında önemli bir lojistik köprü rolü üstlenerek kritik bir fırsat penceresi açtığını vurguladı.
Navlun Gerilemesi ve Kapasite Yönetimi
Navlunlardaki düşüş, hat operatörlerinin disiplinli kapasite yönetimi uygulamalarına yönelmesine neden oldu. Hız düşürme uygulamaları, yakıt tasarrufu ve çevresel etkilerin azaltılması açısından önem taşıyor.
Gelecekteki Tahminler
Dünya Ticaret Örgütünün küresel mal ticareti büyümesine dair tahminleri, 2025’te yüzde 2,4 ve 2026’da yüzde 0,5 büyüme öngörüyor. Bu durum, navlunlarda inişli çıkışlı ama genel olarak ılımlı bir dönem sinyali veriyor.
İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası (DTO) Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, açıklamalarda bulundu.